Jezioro Góreckie i ruiny zameczku Klaudyny Potockiej

W ostatnią niedzielę wybraliśmy się nad jedno z piękniejszych wielkopolskich jezior - Jezioro Góreckie. Leży na terenie objętym ścisłą ochroną, dzięki czemu panuje nad nim błoga cisza przerywana jedynie od czasu do czasu przez przemykających rowerzystów. Niemal w całości otoczone jest lasem, ma dosyć strome brzegi, a wijąca się wokół niego ścieżka momentami przypomina szlak górski. Trasa prowadząca wokół jeziora w dużej mierze porośnięta jest konwaliami, zatem szczególnie ładnie musi być tam w maju. Na jego środku znajduje się natomiast miejsce, przez niektórych nazywane wręcz magicznym, czyli wyspa z ruinami neogotyckiego zamku, z którym wiąże się niezwykle romantyczna historia.

ruiny zamku na Wyspie na Jeziorze Góreckim

 Został wzniesiony w latach 1824-5 z inicjatywy Tytusa Działyńskiego w prezencie ślubnym dla jego siostry Klaudyny i jej męża Bernarda Potockiego. Na wyspę przeprawiano się łodzią, a zimą saniami po zamarzniętej tafli jeziora. Zamek posiadał charakterystyczną wysoką wieżę z ostrołukowymi oknami. Przy jednym z nich ulokowano mały balkon, z którego można było podziwiać jezioro i jego brzegi. Główne wejście ozdobiono smukłymi kamiennymi wieżyczkami. W fasadę budynku wmurowano kamienne herby. Zamek miał dwa piętra i piwnice. Na parterze znajdowały się: sień, klatka schodowa i kilka pokoi, na górze natomiast sypialnie. W wieży umieszczono gabinet. Budynek nie był wyłącznie rezydencją letnią. Zaprojektowano go z myślą o całorocznym zamieszkiwaniu, a komfort mieszkańców zimą zapewniały piece i kominki, o czym świadczą podobno widoczne do dziś ich ślady.

Zamek Klaudyny Potockiej

Nowożeńcy niedługo cieszyli się w nim  swoim szczęściem. Ostatni raz odwiedzili go w sierpniu 1830 r. tuż przed wybuchem powstania listopadowego. Niezwłocznie po jego ogłoszeniu małżonkowie wraz z Tytusem Działyńskim udali się do Warszawy, by wziąć w nim udział. Bernard Potocki walczył z bronią w ręku, a jego żona pomagała rannym. Po klęsce zrywu wyemigrowali z kraju. Klaudyna przez Drezno trafiła ostatecznie do Genewy. Nieustannie angażowała się w pomoc emigrantom. Utrzymywała kontakty z Fryderykiem Chopinem a Adam Mickiewicz, wzruszony jej postawą, po jej przedwczesnej śmierci, która nastąpiła w 1836 r. kazał zrobić metalowe obrączki dla emigrantów z grawerunkiem o treści "Klaudyno módl się za nami". Bernard Potocki przeżył żonę o około 40 lat, był pisarzem i tłumaczem, a ciekawostką jest, że jako pierwszy zajął się tłumaczeniem na język polski Koranu.

Opuszczony zamek stopniowo popadał w ruinę. Ostateczny cios zadali mu jednak Prusacy w czasie Wiosny Ludów. Podejrzewając, że wyspa może być schronieniem dla powstańców, w maju 1848 r.  z brzegów Jeziora wystrzelili pocisk, który zniszczył mury budowli. Jak się później okazało powstańców nigdy na Wyspie nie było. Zamek nie został odbudowany. Obecnie wydaje się to już niemożliwe z uwagi na skalę zniszczeń i fakt, że jezioro wraz z wyspą stanowi rezerwat. Obowiązuje na nim więc zakaz używania łodzi, nadto kąpieli i połowu ryb. Legalnie na wyspę można się przedostać jedynie zimą, gdy podczas wielkich mrozów jezioro jest w dostatecznym stopniu skute lodem. Niestety mogliśmy osobiście się przekonać, że nie wszyscy obowiązującymi zakazami się przejmują, co widać na ostatnim ze zdjęć.

widok na Jezioro Góreckie

widok na Jezioro Góreckie

widok na Jezioro Góreckie

roślinność wokół Jeziora Góreckiego

po drodze napotkaliśmy wiele takich żuków

ścieżka wokół jeziora porośnięta jest konwaliami

i dzwonkami

aerator na Jeziorze Góreckim, który dotlenia jezioro przeciwdziałając procesom przemiany w torfowisko

tzw. greiserówka - dawna rezydencja Artura Greisera nad Jeziorem Góreckim

raz jeszcze widok na zameczek

i zapowiedziani pływacy, którzy w głębokim poważaniu mają obowiązujące zakazy